Honderden jaren geleden werd damast stof voor het eerst geproduceerd in China, waar het als bijzonder luxe stof beschouwd werd. Tegenwoordig wordt het meestal gemaakt van gemerceriseerd katoen, terwijl het vroeger bestond uit kostbare garens zoals linnen, zijde of kamgaren. Kenmerkend voor damast stoffen zijn zacht glinsterende motieven en ornamenten, die door een speciale manier van weven in de stof verwerkt zijn. De verwerkte draden hebben vaak dezelfde kleur, zodat het motief alleen zichtbaar is bij een schuine lichtinval. Er zijn ook tweekleurige varianten mogelijk.
In de barok werd damast stof van zijde vaak gebruikt voor het maken van luxe gewaden voor koningen en andere adel. Zelfs de wanden werden soms versierd met de prachtige stof. Tegenwoordig staat damast stof vooral bekend als stof voor hoogwaardige tafelkleden, stoffen servetten en luxe beddengoed, maar het wordt ook nog steeds gebruikt voor kleding.
De naam damast is overigens afgeleid van de Syrische stad Damascus. Deze stad ligt aan de zijderoute, een belangrijke handelsroute die vroeger gebruikt werd om luxe stoffen naar Europa te vervoeren. De oorspronkelijk uit China geïmporteerde stof werd in de loop der tijd zo populair, dat hij uiteindelijk ook in Damascus geproduceerd werd. Dit heeft de stof zijn naam gegeven.
Ook vandaag de dag bestaat er nog damast stof van zijde, linnen en met een bepaald percentage zijde, maar in de meeste gevallen wordt gemerceriseerd katoen gebruikt. Mercerisatie is een proces waarbij het katoen wordt veredeld met behulp van natronloog. Vervolgens worden de vezels geweven op speciale weefgetouwen. Vaak gaat het daarbij om jacquardweefmachines. Door een speciale keper- of atlasbinding kunnen de ketting- en inslagdraden in verschillende motieven geweven worden. Zo ontstaat de typische damastlook, die doet denken aan glinsterend borduurwerk en waarmee bloemenranken, ornamenten en andere motieven kunnen worden afgebeeld zonder een andere kleur garen te gebruiken. Damast stof is soms ook tweekleurig, maar meer kleuren dan dat worden niet gebruikt. Een bijzonder type damast stof is brokaatdamast, waarbij in de inslagdraden zilver- of goudkleurig glanzend garen ingeweven is.
Katoen krijgt door mercerisatie een zijdeachtige glans die ook na het wassen behouden blijft, en wordt er veel sterker en vormvaster door. Damast stof kan daarom uitstekend gevouwen worden en blijft lang glad en schoon – perfect voor servetten, tafelkleden en beddengoed, maar ook voor avondjurken die mooi moeten uitstaan. De effen iriserende uitstraling en zachte glinstering zien er zeer luxe uit. Damast stof voelt stevig tot stijf aan en is zeer glad. Bovendien lijkt de stof verzegeld te zijn. Door zijn gladde oppervlak voelt het daarom ook iets koel aan. Damast stof wordt gekenmerkt door een hoge duurzaamheid en is gemakkelijk te verzorgen. Dat maakt het bijzonder geliefd voor de horecasector.
Omdat damast stof een niet-rekbare en zeer stabiele stof is, kan het zonder problemen geknipt worden. Het glipt niet weg en de patroondelen kunnen bovendien gemakkelijk getekend worden op de gladde stof. Zoals altijd raden we aan om een goed knipgereedschap te gebruiken, zodat je de dichte en vaste stof gemakkelijk kunt knippen.
Damast stof kan op dezelfde manier genaaid worden als iedere andere stevige katoenen stof. De stijve textuur van de stof kan mogelijk storend zijn. Daarom is het eventueel handig om bij het naaien en vooral bij het omzomen een strijkijzer bij de hand te hebben om de zoomranden glad te strijken. Dit maakt het naaiwerk veel eenvoudiger. In principe is damast stof goed geschikt voor beginners aan de naaimachine. Als je een universele naald en een gemiddelde rechte steek gebruikt bij de verwerking zou het naaien heel gemakkelijk moeten zijn.
De elegante stof kan gemakkelijk verzorgd worden, want het kan probleemloos in de wasmachine worden gewassen met een normaal wasprogramma – als het tenminste om een damast stof van zuiver katoen gaat. Dit kan op maximaal 60 °C graden gewassen worden, zodat ook hardnekkige vlekken, zoals sausvlekken op tafelkleden, goed verwijderd kunnen worden.
Na het wassen kan katoendamast in een handomdraai in de droger worden gedroogd.
Damast stof van katoen heeft nog een voordeel: het kan heet gestreken worden. Het gemerceriseerde katoen lijkt misschien gecoat, maar de vezels zijn minstens even duurzaam als die van onbehandeld katoen – en soms zijn ze zelfs nog robuuster.
